13 August 2011

Berlijnse Muur bood de VS "voordeel op lange termijn"

"I don't understand why the East Germans don't just close their border, because I think they have the right to close it."
--Senator en adviseur van president Kennedy J. William Fulbright (D) twee weken voor de bouw van de Berlijnse muur, in een televisie-interview op 30 juli 1961.

In Duitsland wordt vandaag herdacht dat het communistische Oost-Duitse regime 50 jaar geleden aan de bouw van een muur om het kapitalistische West-Berlijn begon. In 1961 besloten de Oost-Duitse politicus Walter Ulbricht en Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov een einde te maken aan de leegloop van Oost-Berlijn.


Op het hoogtepunt van de Koude Oorlog bezocht de Amerikaanse president John F. Kennedy West-Berlijn op 23 juni 1963, waar hij zijn solidariteit met de inwoners van Berlijn betuigde door zijn beroemde woorden Ich bin ein Berliner.

De bouw van de Berlijnse Muur werd publiekelijk wereldwijd veroordeeld. Echter in de VS werd de bouw van de Muur achter de schermen met instemming onthaald, zo onthult de National Security Archive aan de hand van openbaar gemaakte documenten. De Berlijnse Muur droeg namelijk bij aan de stabiliteit van het Oostblok.

The Berlin Wall, Fifty Years Ago

While Condemning Wall in Public, U.S. Officials Saw "Long Term Advantage" if Potential Refugees Stayed in East Germany

Three Days Before Wall Went Up, CIA Expected East Germany Would Take "Harsher Measures" to Solve Refugee Crisis

Disturbed By Lack of Warning, JFK Asked Intelligence Advisers to Review CIA Performance


National Security Archive Electronic Briefing Book No. 354

Washington, D.C., August 12, 2011 - Fifty years ago, when leaders of the former East Germany (German Democratic Republic) implemented their dramatic decision to seal off East Berlin from the western part of the city, senior Kennedy administration officials publicly condemned them.  Nevertheless, those same officials, including Secretary of State Dean Rusk, secretly saw the Wall as potentially contributing to the stability of East Germany and thereby easing the festering crisis over West Berlin.  Indeed, U.S. ambassador to the Soviet Union Llewellyn Thompson had written that "both we and West Germans consider it to our long-range advantage that potential refugees remain [in] East Germany."  This surprising viewpoint from Thompson and Rusk, among others, is one of a number of points of interest in declassified documents posted today by the National Security Archive.

"Forming a human chain, West Berlin police force hundreds of angry, jeering West Berliners, past the Soviet War Memorial and away from the Brandenberg Gate, 14 August 1961. East German forces held off the surging crow with water cannon before West Berlin police pushed them back to prevent a major incident" [from the USIA caption]

The previously secret documents also reveal new information about one of the remaining unknowns from the period—how well (or poorly) U.S. intelligence agencies carried out their responsibility.  In one record, President John F. Kennedy's frustration shows through over the fact that he did not receive adequate advance warning of the East German move.

Some of the documents posted today were released by the CIA through its CREST database at the National Archives, College Park.   As a few of them are heavily excised, the National Security Archive has requested further declassification review. Other relevant documents--CIA daily reports to President Kennedy during the Wall crisis--remain classified because of agency insistence that sources and methods are at risk.  The Archive has appealed these denials.

On 13 August 1961, East German security officials imposed harsh controls at the East-West borders in Berlin designed to stop the flow of thousands of refugees, mostly fleeing through West Berlin.  Implausibly justifying the measures as a defense against West German aggression, the fundamental concern was the threat of economic disaster for the former German Democratic Republic (GDR). To stop its citizens from escaping, the GDR put up barbed-wire fences which soon turned into concrete barriers. A wall was being constructed (although it became a taboo in the GDR to call it a "Wall").  Declassified documents posted today by the National Security Archive shed light on how U.S. diplomats and intelligence analysts understood the East German refugee crisis and the sector border closings.

For nearly thirty years, the Berlin Wall was the symbol of a tyrannical regime that had virtually imprisoned its population.  When the Wall went up, however, the Western Allies with occupation zones in West Berlin—France, the United Kingdom, and the United States--were already at loggerheads with the Soviet Union over the status of West Berlin.  Since November 1958, when Khrushchev issued his first ultimatum, many worried that Khrushchev and Ulbricht might sign a peace treaty that could threaten Allied and West German access to West Berlin. (Note 2)  For those reasons, key U.S. government officials did not see the Wall as a threat to vital interests; they had even thought it better if potential East German refugees stayed at home. While seeing the sector border closing as a "serious matter," Secretary of State Dean Rusk probably breathed a sigh of relief when he observed that it "would make a Berlin settlement easier."

De rest van de tekst en de 24 documenten bij de National Security Archive.



De Israëlische Muur in de bezette Palestijnse gebieden. In oktober 2003 werd een ontwerpresolutie van de VN Veiligheidsraad, die de bouw van de muur illegaal zou verklaren waar deze afwijkt van de groene lijn, verworpen door een veto van de VS.

In 2004 boog het Internationaal Gerechtshof in Den Haag zich over de legaliteit van de barrière. De meeste westerse landen, waaronder de VS en de Europese Unie, verleenden geen medewerking aan het Hof. In haar advies-oordeel achtte het Hof de bouw van de muur een schending van internationaal recht. Israël en de VS verwierpen de uitspraak, en de Europese Commissie vond dat de muur slechts gedeeltelijk afgebroken moest worden.

Op 20 juli 2004 nam de Algemene Vergadering van de VN opnieuw een resolutie aan die de uitspraak van het Hof ondersteunde en zodoende de barrière illegaal achtte. 150 landen stemden voor de resolutie, tegen stemden Israël, de VS, Australië, Micronesië, de Marshalleilanden en Palau.

Alle 25 landen van de Europese Unie stemden deze keer unaniem vóór de resolutie. Dat hield o.a. in "dat zij de verplichting hebben om de illegale situatie niet te erkennen die voortvloeit uit de constructie van de muur en om geen hulp of bijstand te verlenen in het handhaven van de situatie die geschapen is door de bouw ervan". De Europese Unie heeft er in de praktijk nog steeds geen consequenties aan verbonden.

Wir sind alle Mauer Liebhaber.

No comments:

Post a Comment