Veto | Laurens Cerulus | 21.03.2011
Fisks journalistieke instinct ligt op de loer. Wanneer hij binnenkomt, aarzelt hij niet om onmiddelijk de vragenlijst onder ogen te nemen. "Goed dan, als het zo zit," schertst de Brit.
De laatste maand hield hij permanent de vinger aan de pols van de protesterende Arabische volksmassa's. Fisk spreekt echter bezorgd over wat nog komen moet. "De Egyptische revolutie was het gelukkigste verhaal dat ik ooit verslagen heb in het Midden-Oosten. Maar dat soort verhalen eindigt meestal in tranen."
Veto: Wanneer zal de grote verandering voelbaar zijn in Egypte?
Robert Fisk: "Het werkelijke keerpunt worden de vrije verkiezingen. Het Egyptische volk zal zijn eigen leiders kiezen, in tegenstelling tot dictators of lakeien van de Verenigde Staten. Die eigen leiders zullen zich snel uitspreken tegen de bezetting van de Gazastrook, waardoor de relaties met Israël onder hoogspanning komen te staan."
"Dat spanningsveld rond Israël zal de veiligheid niet ten goede komen. Wat zullen de Amerikanen eraan doen? Die kunnen zich maar beter zorgen maken. Israëlische officials zeggen graag dat ze de enige democratie in de regio zijn. Dat gaat nu veranderen en de Israëli's willen niets liever dan de naburige dictaturen behouden. Well, that's not going to work (lacht)."
Veto: Ziet het er voor de andere revoluties goed uit?
Fisk: "In Tunesië wordt gevreesd dat Ben Ali's vertrouwelingen stilaan de macht weer naar zich zullen toetrekken. In Bahrein beweegt de regering geen centimeter richting hervormingen."
"De Bahreinse bevolking vraagt eigenlijk enkel vrije verkiezingen en een eerlijkere verdeling in het parlement. Toen ik aan een lid van het Bahreinse gerechtshof vroeg waarom dat niet kon, maakte hij me duidelijk: "De Saoedi's zouden zulke verkiezingen niet toelaten." Bahrein leeft onder een enorme druk vanuit Saoedi-Arabië. De protesten worden dan ook bloedig onderdrukt. Ik heb verschrikkelijke taferelen gezien in de ziekenhuizen. (Het interview werd afgenomen voor de inval van Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten in Bahrein, red.)"
"De Saoedische invloed wordt op iedereen uitgeoefend. Wij zien de Saoedi's enkel als rijke, corrupte oliebaronnen. Maar wie steunde de Moedjahedien in de jaren '80? Wie steunde de Taliban? Vanwaar kwamen vijftien kapers van Nine Eleven? Allemaal Saoedi-Arabië."
Vergiftigde hulp
Fisk hekelt geregeld de manier waarop er in het Westen naar het Midden-Oosten gekeken wordt. Fisk: "Over de Arabieren is er altijd een soort sluipend vleugje racisme in het discours terug te vinden. "Ze zijn niet klaar voor democratie," zegt men. Zo behandel je de Arabieren als intrinsiek achterlijk."
Veto: Dus het Westen kan zijn waarden niet delen met de wereld?
Fisk: "Kijk naar de Egyptenaren: zij willen onze democratie overnemen. En wat zegt een topman van de Israëlische regering: "Ik wou dat we Moebarak een pil konden geven om hem nog tien jaar aan de macht te houden.""
"De Amerikanen proclameren als eerste nood altijd de stabiliteit. Robert Gates (Amerikaanse minister van Defensie, red.) prees in een interview het Egyptische leger, omdat het zich onthield van repressie. Waarom prijst hij in godsnaam niet het verzet van de protestanten, die geen wapens in hun handen hebben?"
"President Obama sprak zich tijdens zijn speech in Caïro in 2009 uit voor vrijheid en democratie voor de Arabische wereld. Een groot man zou zich daar aan gehouden hebben. Maar van dan af kwam de bevolking op straat, spreekt men ogenblikkelijk over stabiliteit en veiligheid. Enkel als de oppositie de bovenhand krijgt, zal men voorzichtig een ordelijke overgang aanmoedigen."
Veto: Zit het Westen ook niet met angst voor islamitische radicalen?
Robert Fisk: "De opstand in Egypte was er een van alle lagen van de bevolking. Er werden Egyptische vlaggen meegedragen, geen islamitische banners of symbolen. Al de revoluties zijn seculier en nationalistisch getint."
"De angst voor de extremisten is dan ook gegenereerd door Israël en de Arabische dictators. "Wij zijn de enige barrière tussen jullie en de groene terreur," roepen die uit. Waarop ze om geld, nieuwe wapens, tanks en gevechtsvliegtuigen vragen. Het Westen gaat daar in mee vanwege economische en strategische belangen. Wij spelen dit spel, de dictators spelen dit spel en de Israëli's spelen dit spel. "
"Het Arabische volk toont nu zijn volwassenheid. De bevolking heeft in veel landen haar angst voor het regime verloren. Als dat gebeurt, kan een dictator enkel nog vertrekken of vechten tot de dood. Moebarak vertrok, Kadhafi vecht tot de dood."
Blanke bril
Veto: We volgen de revoluties vooral via de klassieke media. Frustreert de wijze van berichtgeving u?
Fisk: "In zekere zin wel, ja. Ik heb het geluk om voor een krant te werken die alles publiceert zoals het uit mijn pen vloeit. Wat me ernstig frustreert zijn de televisiezenders die het zogenaamde grote groene islamitische gevaar promoten. Het Amerikaanse Fox News bijvoorbeeld, brengt enkel wat ze te horen krijgen van het ministerie van Buitenlandse Zaken of van de Israëli's. CNN's berichtgeving is ook verschrikkelijk. "
"Ze berichten allen op de veilige manier, een verwrongen hang naar fifty-fiftyjournalistiek. We moeten neutraal berichtgeven, maar wel aan de kant van diegenen die lijden (slaat vuist op tafel). Toen er over de Holocaust werd geschreven, kreeg de SS toen evenveel tijd om zijn mening te verkondigen? Als een Palestijns zelfmoordterrorist een aanslag pleegt in Jeruzalem, heeft die dan recht op een wederwoord?"
"We hoeven het Midden-Oosten niet te benaderen als was het een voetbalmatch, of de inplanting van een natuurgebied rond Brussel. Het gaat hier om een verdomde tragedie. Bosnië, Libië of Israël en Palestina: daar draait het om het innemen van land, het vermoorden van gevangenen of burgerslachtoffers. Een deel van onze job, als morele mensen, is om de bad guys met de vinger te kunnen wijzen. Je moet de waarheid vertellen. Niet wat de overheden je voorspiegelen."
Dit artikel verscheen op maandag 21 maart 2011 in nummer 18 van jaargang 37.
No comments:
Post a Comment